– بازده
بازده[1] در فرآیند سرمایه گذران نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می‌کند و پاداشی برای سرمایه گذران محسوب می‌شود. منظور از بازده کل مجموعه مزایای است که در طول سال به سهم تعلق می‌گیرد. معمولاً مهم‌ترین معیار ارزیابی عملکرد مؤسسات، در حال حاضر نرخ بازده سهام است. این معیار به‌تنهایی دارای محتوی اطلاعاتی برای سرمایه گذران بوده و برای ارزیابی عملکرد مورداستفاده قرار می‌گیرد. وقتی این معیار کاهش یابد زنگ خطری برای شرکت است و عملکرد شرکت را مناسب نشان نمی‌دهد. این معیار دارای محتوی اطلاعاتی زیادی می‌باشد، زیرا ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش بازار، اطلاعات سرمایه گذران را به خوبی منعکس می‌کند (رضایی و سلیمانی راد، 1391).
در ارتباط با مفهوم بازده، مارکویتز معتقد است که امکان دارد تعریف بازده از یک سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاری دیگر متفاوت باشد ولی در هر صورت سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند بیشترین آن عایدشان شود تا کمترین آن. در همین ارتباط فرانسیس نیز عقیده دارد سرمایه‌گذاری را اگر نوعی از واگذاری پول تلقی کنیم که انتظار می‌رود پول اضافی از آن عاید شود، در این صورت هر سرمایه‌گذاری، درجه‌ای از ریسک را در بر خواهد داشت که مستلزم از دست دادن آن پول در زمان حال برای به دست آوردن بازده آتی است(مرادزاده فرد، 1383). برخی دیگر از تعاریف که در مورد بازده سرمایه‌گذاری بیان شده است به شرح زیر است:
بازده یک قلم دارایی مالی را در مدت یک سال می‌توان به این صورت تفسیر کرد، نرخ تنزیلی که اگر جریانات نقدی آینده با آن محاسبه شود، ارزش فعلی به‌دست‌آمده با قیمت دارایی برابر می‌شود(پی نوو، 1390). بازده یک سرمایه‌گذاری عبارت است از جریانات نقدی قابل تحققی که توسط صاحبان آن سرمایه‌گذاری در طول یک دوره زمانی معین تحصیل می‌شود. بازده به صورت درصدی از ارزش سرمایه‌گذاری انجام‌شده در آغاز دوره بیان می‌شود (صدری، 1390).
2-9-1- انواع بازده
بازده سرمایه‌گذاری شامل دو قسمت «بازده کمی»و «بازده کیفی» می‌باشد که به صورت زیر تشریح می‌شود:
2-9-1-1- بازده کمی
بازده کمی سرمایه‌گذاری خود شامل دو قسمت می‌شود؛
1-سود نقدی[2]: وجوهی است که به صورت متناوب و دورهای به یک سرمایه‌گذاری تعلق می‌گیرد یا به عبارت دیگر پرداخت نقدی است که به دارندگان دارایی‌ها و اوراق بهادار پرداخت می‌شود.
2-عایدی(تغییرات قیمت)[3]: این قسمت افزایش یا کاهش در قیمت دارایی است که به‌طور متداول به آن تغییرات قیمت می گوییم. این قسمت بیشتر برای سهامداران عادی مهم است تا برای دارندگان اوراق قرضه بلندمدت و اوراق بهادار با درآمد ثابت.
بازده کل از بعد کمی به صورت زیر اندازه‌گیری و سپس به صورت درصد یا اعشاری بیان می‌شود:
رابطه (2-1)
که اینجا:
TR= بازده کل؛
= وجه نقد دریافتی طی دوره t؛
PE= قیمت در آخر دوره یا قیمت فروش؛
= قیمت در اول دوره خرید؛
Pc= تغیر در قیمت طی دوره (یعنی PE-PB).
به دیگر سخن بازده کمی سرمایه‌گذاری در سهام عادی، در یک دوره معین، با توجه به قیمت اول دوره و آخر دوره و منافع حاصل از مالکیت، به دست می‌آید. منافع حاصل از مالکیت در دوره‌هایی که از شرکت مجمع بر گذار کرده باشد به سهامداران تعلق می‌گیرد در دوره‌هایی که مجمع، بر گذار نشده باشد، منافع مالکیت، برابر صفر خواهد بود. منافع حاصل از مالکیت ممکن است به شکل‌های مختلفی به سهامداران شود که عمده‌ترین آن‌ها عبارتند از؛
[1] –Return
[2] –Dividend
[3] –Capital Gain
لينک جزييات بيشتر و دانلود اين پايان نامه: